Ao pouco de iniciarse o acto organizado pola Asociación Tres por Catro, a Mariví Navarrete Porta escapábaselle a mirada cara ao chan. Tremíalle a cara. Baixo unha árbore, preto da praza de Tabacos, repousaba un cartel coa imaxe da súa nai, a pianista coruñesa Milagros Porta. Este ano, Mili fíxose centenaria e o seu retrato parecía un espello de Mariví e Ana, tamén filla da artista e onte presente. Da primeira muller do país que dirixiu unha orquestra só cabía imaxinar unha historia fóra do común. E empeza nun fogar sen tradición musical. «Pintou un teclado de piano cun xiz nunha mesa do comedor», revela Mariví. Con 14 anos, a súa nai terminou a carreira do instrumento do cal se namorou na súa infancia. Fíxoo nun contexto onde rompeu estigmas da época. Era muller, nos anos trinta e bendicida cun don natural. «Empeñouse en estudar música como fose», di Ana. Con 16 primaveras dirixiu á Agrupación Ofelia Nieto, na súa cidade natal, pero a outra pata da súa vida foi a formación e tivo que ser en Madrid onde se abriu camiño. «Chegou a ser catedrática no Real Conservatorio Superior de Música, e os alumnos perseguíana. Ata ía ás súas casas para darlles clase», relata Ana.

Mariví e ela creceron escoitando cantos en galego. Mentres estudaban, brotaba dunha habitación a voz do seu pai, barítono nas zarzuelas de Milagros. Na sala contigua, percutía o piano unha muller que plantou unha semente: Mariví foi profesora no Conservatorio Amaniel e Ana catedrática no centro onde traballou a súa nai. Ambas miraban con orgullo o ramo de flores ao pé do cartel, mentres a música dun gaiteiro facíaa eterna.